ارزیابی آلاینده های آلی کلره در تالاب شادگان با استفاده از ماهی شیربت (barbus grypus) به عنوان یک شاخص بیولوژیک

یکی از  آلاینده­های خطرناک که به تالاب شادگان وارد می­شود، آلاینده­های آلی پایدار است. این آلاینده­ها، به دلیل چربی دوستی بالا و پایداری زیاد در محیط­زیست در طول زنجیره غذایی تجمع پیدا می­کنند. حدود 90 درصد جذب این آلاینده­ها در بدن  انسان از طریق غذاهایی با منشا حیوانی صورت می­گیرد. ماهی، مسیر اصلی برای ورود این آلاینده­ها بوده و رژیم­های غذایی حاوی میزان بالای ماهی، منجر به جذب بیش­تری این ترکیبات شده و سلامت غذایی ساکنین منطقه را به خطر می­اندازد. در این مـطالعه مـیزان بی فنـیل­های پلی کلره و آفت کش­های ddts و hchs و hcb در گونه شیربت (barbus grypus) جمع­آوری شده در پاییز 1386 از تالاب شادگان، توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی (gc) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که غلظت مجموع pcb، مجموع ddt، مجموعhch  و  hcb به ترتیـب 38/6، 41/11، 03/4 و 19/0 نانوگرم بر گرم به دست آمد. بررسـی ایزومر­هـای آلاینـده­هـای مخـتلف نشـان داد که در بین ترکیبات pcb تـرکـیـب pcb-28 (68/4 نانوگرم بر گرم) در بین متابولیت­های ddt متابولیت p,p/-dde (15/8 نانوگرم بر گرم) و دربین ایزومرهای hch ایزومـر α-hch (14/3 نانوگرم بر گرم) دارای بیش­ترین غلظت هستند. بالا بودن میزان p,p/-dde  در نمونه­ها بیان­گر عدم استفاده جدید از ddt بعد از تحریم آن در منطقه و  بالا بودن  میزان α-hch  در نمونه­ها بیان­گر ورود تازه hchs صنعتی به آب و خاک منطقه است. میزان آلاینده در نمونه­ها پایین­تر از حد استانداردهای ارایه شده توسط سازمان­های مختلف بود.